پایگاه تحلیلی «اوراسیا ریویو» در گزارشی با عنوان «پهپادها و مسیرهای حمل ونقل میتوانند ژئوپلیتیک اوراسیا را تغییر دهند» به واکاوی نقش کلیدی ایران در این پهنه جغرافیایی پرداخت که در ادامه بخشهایی از آن خواهد آمد؛
چندی پیش سازمان اطلاعات آمریکا ادعا کرد که ایران صدها هواپیمای بدون سرنشین جنگی یا همان پهپاد را به روسیه میفروشد؛ البته آنها با انتشار این خبر بیش از اینکه نگران اقدامات ایران باشند، بر حمله «ولادیمیر پوتین» رئیسجمهوری روسیه به اوکراین تمرکز داشتند.
افشای این خبر پس از افتتاح اولین مرکز تولید پهپاد در خارج از کشور ایران یعنی در تاجیکستان صورت گرفت. این کارخانه، پهپادهای با قابلیت شناسایی، رزمی و انتحاری ایران را تولید میکند.
خبر یاد شده، توجه کشورهای حوزه خلیج فارس را نیز به نقش در حال گسترش ایران در کمک به روسیه و چین در دنیایی که به اکنون به دو جبهه تقسیم شدهاست، جلب کرد. از طرف دیگر، ایران به دلیل حضور در مرکز کریدور حمل و نقل اوراسیا که به روسیه کمک میکند تا تحریمهای آمریکا و اروپا را دور بزند، سود قابل توجهی خواهد برد.
ایران سود و مزیت ژئوپلیتیکی خود را با ارائه مسیری به هند برای دسترسی به آسیای مرکزی و افغانستان افزایش خواهد داد؛ مسیری که به دهلی اجازه میدهد دشمن اصلی خود یعنی پاکستان را دور بزند.
«سوبرامانیام جایشانکار» وزیر امور خارجه هند این ماه در نشست وزرای خارجه «سازمان همکاری شانگهای» (SCO) در تاشکند تاکید داشت تا بندر چابهار ایران را -که تحت حمایت هند قرار دارد- در کریدور موسوم به «کریدور حمل و نقل بینالمللی شمال- جنوب» (INSTC) بگنجانند.
سازمان همکاری شانگهای کشورهایی چون هند، روسیه، چین، پاکستان، ازبکستان، قزاقستان، قرقیزستان و تاجیکستان را شامل میشود و ایران نیز قرار است در سال آینده به این سازمان بپیوندد.
پوتین در نشست سران کشورهای ساحلی دریای خزر که در اوایل ماه جاری برگزار شد، از کریدور به عنوان یک «پروژه واقعاً بلندپروازانه» یاد کرد و با بیان اینکه این کریدور محور تلاشهای روسیه برای بهبود معماری حمل و نقل و لجستیک در منطقه است، این پروژه را ستایش کرد.
در صورت موفقیت این پروژه، کریدوری خواهد بود که روسیه، آسیای مرکزی، کشورهای حاشیه دریای خزر همچون ایران و دریای عرب را طی میکند، زمان سفر را از ۴۰ تا ۶۰ روز به ۲۵ تا ۳۰ روز کاهش میدهد و هزینهها را نیز ۳۰ درصد کاهش خواهد داد. علاوه بر این، اهمیت این مسیر میتواند با همکاری گرجستان، آذربایجان و ترکیه افزایش یابد.